Werken in de advocatuur betekent dat je dagelijks in aanraking komt met wet- en regelgeving bij het beoefenen van het vakgebied. De Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (WWFT) is geen uitzondering op deze regel. Advocaten worden middels deze wet direct betrokken bij het bestrijden van witwaspraktijken en het financieren van terrorisme. We lichten graag verder toe wat de WWFT voor de advocatuur betekent en hoe dit er in de praktijk uitziet.
Wat is de WWFT?
De WWFT is opgesteld ter voorkoming van witwassen en de financiering van terrorisme. Sinds 1 augustus 2008 is de WWFT van kracht in Nederland. Op 10 januari 2020 is de wet van een revisie voorzien en aangepast naar de vijfde Europese anti-witwasrichtlijn (AMLD5). De WWFT is van grote invloed op de advocatuur en vooral op de manier hoe advocaten met hun cliënten en cliëntenonderzoek omgaan.
Wat betekent de WWFT voor de advocatuur?
Advocaten hadden altijd al de verplichting om een cliëntenonderzoek uit te voeren. Deze activiteit viel namelijk onder de Wet identificatie bij dienstverlening (Wid) en Wet Melding Ongebruikelijke Transacties (Wet MOT). Met de komst van de WWFT zijn deze wetten vervangen.
De WWFT is trouwens niet op alle werkzaamheden binnen de advocatuur van toepassing, maar alleen op de werkzaamheden waarbij de advocaat advies biedt op bijstaat op het gebied van fiscale zaken en/of transacties. Enkele basisprincipes van de WWFT zijn het cliëntenonderzoek, de meldingsplicht en de bewaarplicht. Anders gezegd houdt dit in dat een advocaat dient vast te stellen wie zijn of haar cliënt is, een onderzoek naar de cliënt gedaan moet worden en een melding bij het Financial Intelligence Unit (FIU) gemaakt dient te worden wanneer er sprake is van een verdachte financiële situatie of transactie.
Het cliëntenonderzoek
De eerste stap in het voldoen aan de WWFT is het starten van een cliëntenonderzoek en het vaststellen van de identiteit van de klant. Vindt een transactie plaats, dan hoort het vaststellen van de identiteit van de andere partij ook tot de werkzaamheden van de advocaat. De soort en hoeveelheid wat betreft de werkzaamheden in dit proces zijn afhankelijk van de aard van de cliënt. Wanneer het natuurlijke personen betreft, kan een advocaat simpelweg uitgaan van de aangeleverde identificatiedocumenten, zoals een paspoort of identiteitsbewijs, wanneer deze geverifieerd kunnen worden.
Gaat het bij de cliënt ook om een rechtspersoon, dan is het ook van belang om een onderzoek te doen naar de eigendomsstructuur van de cliënt. Dit onderzoek is nodig om te achterhalen wie de uiteindelijke belanghebbende (UBO) is. Wanneer de identiteit van de cliënt is achterhaald of de belanghebbende achter de cliënt is achterhaald, kan worden gestart met het nalopen van risicofactoren. De uitkomsten van de toetsing van de risicofactoren zorgt er voor hoe het vervolgonderzoek eruit komt te zien.
Verschillende vormen van cliëntenonderzoek
De WWFT heeft drie verschillende vormen van cliëntenonderzoek, te weten: regulier, vereenvoudigd en verscherpt. Normaliter wordt er altijd uitgegaan van een regulier onderzoek. Een vereenvoudigd op verscherpt onderzoek wordt alleen ingezet wanneer het risico op laag of hoog wordt ingeschat.
Wanneer de cliënt wordt ingeschat op een hoog risico, dient een verscherpt onderzoek uitgevoerd te worden. Dit kan bijvoorbeeld wanneer een cliënt wordt aangeduid als een PEP, oftewel Politiek Prominent Persoon, of wanneer de cliënt de aandacht van een financieel toezichthouder heeft getrokken. Wanneer een verscherpt onderzoek wordt uitgevoerd, gelden andere en uitgebreidere verplichtingen voor de advocaten.
De meldingsplicht
Wanneer een advocaat in aanraking komt met een transactie die als verdacht bestempeld kan worden, is de advocaat verplicht op hier een melding van te maken bij de FIU. Betreft het werkzaamheden die onder de WWFT vallen, dan is de advocaat niet verplicht om zich te houden aan de geheimhoudingsplicht.
Bewaarplicht
De bewaarplicht houdt in dat ieder advocatenkantoor de werkzaamheden rondom het cliëntenonderzoek moet vastleggen om aan te kunnen tonen dat deze is uitgevoerd. Daarnaast moet worden aangeduid op welke risico’s voor witwassen en de financiering van terrorisme het onderzoek heeft uitgevoerd.
zkr., de specialist in het voldoen aan de WWFT
zkr. is door de jarenlange ervaring uitgegroeid tot een van de grootste organisaties in Nederland op het gebied van compliance en onboarding en het voldoen aan de WWFT. Ons doel is om het voor bedrijven en personen zo makkelijk mogelijk te maken om op een veilige manier zaken te doen. Wil je ondersteuning in het voldoen aan de WWFT of heb je naar aanleiding van deze blog vragen over de WWFT? De specialisten van zkr staan graag voor je klaar en helpen je graag verder.
